Tag: Zoelen

Vlak bij Tiel ligt het dorp Zoelen. Weg van de snelweg ademt het landschap nog altijd de sfeer van vroeger: een kasteel, boerderijen, boomgaarden en huizen langs de twee lange parallel lopende dorpswegen. De Stefanuskerk is een eerbiedwaardig rijksmonument waarvan de laatgotische toren rond 1500 gebouwd is.

Al in de Karolingische tijd moet er een kerkje gestaan hebben. De kerk met een toren die nog steeds van verre zichtbaar is, stond aan het begin van het verdwenen riviertje de Soel. Deze ‘modderige stroom’ mondde bij Zoelmond uit in de Lek. De korenmolen ligt vlakbij de kerk, net als de oude pastorie en het voormalige gemeentehuis annex oude dorpsschool. Naast de kerk prijkt nog steeds de oude herberg De Zoelensche Brug, ooit een veerhuis voor de oversteek van de Linge en nu een prima plek om onze wandeling te beginnen.

Kasteel Soelen en Aldenhaag

In 1884 beschreef dominee Craandijk in zijn boek Wandelingen door Nederland Zoelen als een ‘vrolijk en lieflijk landschap, om in de zomertijd een uitspanningsplaats te zijn voor de bewoners der omliggende steden en dorpen’, ‘een groot bos met daarin verborgen het kasteel Zoelen’. Het pad schuin tegenover de kerk loopt door het ‘bos’ naar het ‘verborgen’ kasteel dat op een klein rond eiland is gelegen. Het huidige kasteel en het bijbehorende koetshuis stammen uit de 17de eeuw. In die tijd werd rondom het kasteel een park aangelegd in de strenge barokstijl. De tuin werd een eeuw later deels heringericht in de romantische landschapsstijl. De geslaagde mengvorm van deze twee stijlen wordt wel de Soelense stijl genoemd.

In 1992 kwam het 157 ha tellende landgoed in beheer van Staatsbosbeheer die geleidelijk herstelwerkzaamheden heeft uitgevoerd aan lanen, zichtassen en doorkijkjes. In 2004 is de zuidas opnieuw ingeplant met bomen. Bijzonder aan het gebied zijn de clumps, boomgroepen omzoomd door weiland. Op het poortgebouw prijkt het wapen van de familie Verstolk van Soelen die het kasteel van 1775 tot 1845 bewoonde. Het kasteel wordt particulier bewoond en is niet toegankelijk voor bezoekers.

Door het park lopen we naar de motte Aldenhaag, een kunstmatige heuvel waarop oorspronkelijk een toren stond, eerst van tufsteen en later van baksteen. Rond 1365 werd de toren op last van de hertog van Gelre afgebroken en verscheen een nieuw huis op de plek van het huidige kasteel Soelen. Vele eeuwen later werd op de top van de motte het grafmonument van baron Johan Gijsbert Verstolk van Soelen (1776-1845) opgericht.

Vanuit het dorp is het een kwartiertje lopen (via het kasteelpark of de Beemdsestraat) naar de Zoelense Beemd waar het in de tuin goed vertoeven is onder het genot van thee, koffie of huisgemaakte appeltaart.

Stefanuskerk

Via de Achterstraat lopen we terug richting kerk om bij de Uiterdijk af te slaan en vervolgens de Kerkstraat in te lopen. Achter een hoge muur gaat een boomgaard schuil. De Kerkstraat eindigt bij de Stefanuskerk. Al in 1395 staat de kerk vermeld op de kerkenlijst van het bisdom Utrecht. Tegen de kerk staat een mooie, statige, voor twee derde bestaande tufstenen toren van 35 meter hoog. Deze rijst sprookjesachtig boven het in het groen gehulde dorp uit. In de kerk bevinden zich een prachtige preekstoel uit 1642, met daarop twee koperen lezenaars uit 1511. Verder een herenbank, grafzerken en rouwborden. Rond de kerk ligt het oude dorpskerkhof met enkele opvallende zerken.

De molen de Korenbloem aan de Molenstraat behoorde tot de goederen onder de heerlijkheid Zoelen. In 1775 werd deze ‘steene windkoornmolen’ gebouwd.